همه چیز در مورد «گپ تحصیلی»
گپ تحصیلی یا Study gap ، موضوعی است که کمابیش خیلی از متقاضیان ادامه تحصیل در خارج از کشور به آن بر میخورند؛ به طور کلی به فاصله زمانی بین دو مقطع تحصیلی و یا هرگونه وقفه تحصیلی، اصطلاحا گپ تحصیلی یا وقفه تحصیلی یا فاصله تحصیلی گفته میشود.
با طولانی شدن فاصله تحصیلی، احتمال فراموشی دروس، به روز نبودن اطلاعات و خارج شدن از آمادگی حین تحصیل برای فرد زیاد میشود، از همین رو اغلب اوقات دپارتمان پذیرش تحصیلی دانشگاههای خارجی با موضوع گپ تحصیلی به عنوان موضوعی غیرمجاز و ناموجه برخورد کرده و علیرغم تمامی تلاشهای متقاضی برای آمادهسازی مدارک تحصیلی، مالی و پیگیریهای لازم، به سادگی درخواست پذیرش وی را رد میکنند.
برخی از دانشگاهها برای ثبتنام دانشجویان بینالمللی در هر مقطع تحصیلی، سقفی را به عنوان گپ تحصیلی مشخص میکنند که در ادامه به توضیح بیشتر آن خواهیم پرداخت، اما چیزی که بیش از همه باید به آن توجه کنید رویکرد سفارت مورد نظر نسبت به این مقوله است.
عموما آفیسرهای پرونده متقاضیان ادامه تحصیل در کشورهای معتبر و مطرح دنیا نظیر آلمان، کانادا، انگلیس و پرتغال نسبت به شرایط و مدارک ارائه شده متقاضی، علی الخصوص شرایط سنی و گپ تحصیلی فرد توجه زیادی داشته و حساسیت بالایی از خود نشان میدهند.
بدین خاطر در صورتی که دانشجوی متقاضی ادامه تحصیل دارای گپ تحصیلی نتواند دلایل موجهی نظیر شرکت در دورههای آموزشی آزاد مرتبط تحصیلی و دورههای زبان، سوابق کاری مرتبط، دوره سربازی، بیماری و یا مواردی این چنینی ارائه کند، متاسفانه در اکثر مواقع با مشکل عدم موفقیت در دریافت ویزای تحصیلی و ریجکت ویزای شینگن از سوی سفارت روبرو میشود.
در ادامه قصد داریم به توضیح کامل جزئیات گپ تحصیلی از جمله تاثیرات آن به هنگام اپلای کردن، سقف مجاز فاصله تحصیلی، شرایط ادامه تحصیل با وقفه بالا و مواردی از این قبیل بپردازیم، پس با ما همراه باشید.

حد نرمال گپ تحصیلی چقدر است؟
در مورد گپ تحصیلی نقطه نظرات بیشماری وجود دارد، اما میتوان اینطور گفت که به طور معمول بین 2 تا 3 سال وقفه از آخرین زمان دریافت مدرک تحصیلی دیپلم و پیش دانشگاهی در اکثر کشورهای دنیا برای مقاطع کارشناسی مورد تائید بوده و برای ادامه تحصیل در مقطع ارشد، گپ تحصیلی حتی برای ۵ سال نیز قابل پذیرش است.
لازم به ذکر است که برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا وقفه تحصیلی مسئله حائز اهمیتی نبوده و فرد با ارائه سوابق تدریس، تالیف و پژوهش معتبر و همچنین سوابق کاری مرتبط، میتواند در هر سنی (حتی در محدوده سنی ۴0 تا ۴۵ سال) برای این مقطع تحصیلی اقدام نماید.
البته زمانی که تصمیم به ادامه تحصیل در یکی از دانشگاههای معتبر خارجی دارید باید به موضوع گپ از چند دیدگاه مختلف توجه نمایید:
کسب موافقت دپارتمان پذیرش دانشگاه مورد نظر (مدارک و رزومه تحصیلی): برای دریافت ویزای تحصیلی و ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی نیاز به کسب پذیرش از دانشگاه مدنظر خود دارید، برای این کار میبایست با استفاده از مشاوره رایگان و ارزیابی تحصیلی نسبت به شرایط تحصیلی کلی خود ( شرط معدل، سن، وقفه تحصیلی) و انتخابهای منطقی موجود، اطلاعات لازم را کسب کرده و از طریق یکی از موسسات مجاز اعزام دانشجو، نسبت به اخذ پذیرش اقدام کنید.
شما همچنین میتوانید با دسترسی و مکاتبه با وبسایت دانشگاه مورد نظر و اطلاع از مدارک لازم، ضربالعجل ثبتنام و شروط مهم سنی و گپ تحصیلی نسبت به ارسال مدارک و دریافت پذیرش تحصیلی اقدام کنید.
توجیه آفیسر پرونده ویزای تحصیلی در سفارت: با توجه به اینکه تنها در دست داشتن پذیرش تحصیلی برای ادامه تحصیل در هر یک از دانشگاههای دنیا کفایت نمیکند و مستلزم دریافت ویزای تحصیلی است، در صورت داشتن وقفه تحصیلی، ملزم به ارائه دلایل موجه و محکمی برای مصاحبه حضوری در سفارت و قانع ساختن آفیسر پرونده خواهید بود.
داشتن گپ تحصیلی بیش از 3 سال از نگاه آفیسر پرونده ویزای تحصیلی بدین معنی است که دانشجو از دوره تحصیل برای مدت زمان طولانی دور بوده و فعالیتها و دانش علمی فرد به روز نبوده و فاقد اعتبار کافی است؛ از این رو با ارائه دلایلی نظیر سوابق کاری معتبر و مرتبط با رشته تحصیلی در مدت زمان مربوطه و یا توجیه گپ تحصیلی به وجود آمده با استفاده از دلایل قابل پذیرش و معقول، به آفیسر میفهمانید که تنها به قصد ادامه تحصیل میخواهید مهاجرت کنید و قصد اقامت غیرقانونی را در کشور مقصد ندارید.
مقصد تحصیلی: برخی از مقاصد تحصیلی معتبر و بینالمللی دنیا نظیر کشور آلمان به دلیل وجود شرایط تحصیل رایگان و قرارگیری در حوزه شینگن از محبوبیت زیادی نزد متقاضیان ایرانی ادامه تحصیل برخوردار است و جزء سختگیرترین کشورها در مورد صدور ویزای تحصیلی برای افراد دارای گپ تحصیلی است.
از این رو پیشنهاد میشود در صورتی که دارای وقفه تحصیلی هستید، به تحقیق در مورد مقاصد تحصیلی دیگر دنیا نظیر پرتغال و یا کانادا و یا انگلیس بپردازید و با استفاده از مشاوره کارشناسان مجرب این امر، متناسب با شرایط تحصیلی خود، تصمیمگیری کنید.
نوع دانشگاه ( دولتی – خصوصی ): عموما دانشگاههای خصوصی به دلیل دریافت شهریه بیشتر نسبت به شروط سن و گپ تحصیلی متقاضی ادامه تحصیل در مقاطع مختلف تحصیلی رویکرد سختگیرانهای ندارند، اما این موضوع تنها مربوط به پذیرش دانشگاه شده و موجب آسان شدن روند اخذ ویزای فرد از سفارت نمیگردد.

تاثیر گپ تحصیلی در گرفتن پذیرش
فرآیند دریافت موافقت و اخذ پذیرش دانشگاه چیزی است که در بین متقاضیان ایرانی ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی به اشتباه به عنوان اپلای کردن (Apply) جا افتاده است و در واقع به منزله اینست که در موعد مقرر ضربالعجل ثبتنام دانشگاه (Deadline)، درخواست پذیرش متقاضی ادامه تحصیل، مورد موافقت دپارتمان ثبتنام و پذیرش دانشگاه مربوطه قرار بگیرد.
داشتن گپ تحصیلی یکی از مواردی است که پروسه بررسی مدارک توسط کمیته نظارت دانشگاه را به تعویق انداخته و میتواند فرآیند اخذ پذیرش تحصیلی فرد را با مشکل مواجه سازد؛ البته باید خاطر نشان کنیم که حتی در صورتی که با وجود وقفه تحصیلی، پرونده متقاضی دریافت پذیرش تحصیلی توسط دانشگاه پذیرش شود، باز هم امکان رد درخواست ویزا از طرف سفارت وجود خواهد داشت.
چنانچه فرد متقاضی دارای گپ تحصیلی با چنین مشکلی مواجه شود، عملا فرصت ثبتنام در ترم تحصیلی مقرر را از دست داده و میبایست با رفع موانع موجود و دریافت ویزا، برنامه تحصیلی خود را به ترم تحصیلی جدید و یا سال بعد موکول کند.
عموما دریافت پذیرش دانشگاه و به اصطلاح متقاضیان ایرانی، اپلای شدن منوط به داشتن شرایط لازم و مدارک تحصیلی کامل است که شامل آخرین مدارک تحصیلی، رزومه تحصیلی، پایان خدمت سربازی، سوابق کاری مرتبط، مدرک زبان، توصیه نامه برای مقاطع ارشد و دکترا، انگیزهنامه، ارائه مقالات تحقیقی و پژوهشهای معتبر و نداشتن سن بالا و وقفه تحصیلی است.

آیا امکان توجیه گپ تحصیلی بالا وجود دارد؟
بله. با توجه به رزومه تحصیلی، سابقه کاری و تحقیقات مرتبط، نمرات و معدل، مدرک زبان و مقطع تحصیلی مورد درخواست فرد ( عموما ارشد و دکترا) در برخی موارد توجیه گپ تحصیلی بالا نیز ممکن خواهد بود.
به طور کلی به جزء مقاطع تحصیلی دکترا و فوق دکترا، در اکثر مواقع افراد دارای فاصله تحصیلی بالای 2 تا 3 سال برای گرفتن پذیرش از دانشگاه و توجیه آفیسر پرونده ویزای تحصیلی به مشکل برخورده و ملزم به ارائه مدارک تمکن مالی، مدارک علمی معتبر و دلایل قانع کننده برای وقفه تحصیلی خود نظیر : گذراندن سربازی اجباری، ارتقا سطح زبان، سابقه کاری مرتبط و یا توضیح کسب درآمد برای پوشش هزینههای ادامه تحصیل و مسائلی از این قبیل هستند.
در برخی از موارد، افراد متقاضی تا سن 30 سال با وجود گپ تحصیلی و سن نسبتا بالا توانستهاند برای کالج و تا سن 40 سال برای مقطع دکترا موفق به اخذ ویزای تحصیلی و پذیرش برترین دانشگاهها گردند.
لازم به ذکر است که متقاضیان ادامه تحصیل در دانشگاههای خارج میتوانند حتی با داشتن حداکثر سن 30 سال و فاصله تحصیلی، در صورت داشتن سابقه کاری مرتبط و مدارک دیپلم و پیش دانشگاهی، برای دورههای کالج ثبتنام کنند.
اما در صورتی که فرد متقاضی ادامه تحصیل، دارای وقفه تحصیلی و بیش از 30 سال سن باشد، مجاز به ثبتنام در دورههای کالج نبوده و همچنین بدون داشتن مدرک کارشناسی، شانس کمی به او تعلق گرفته و درخواست پذیرش و ویزای تحصیلی وی برای مقاطع تحصیلی بالاتر با ریسک زیاد ریجکتی روبرو خواهد شد.
لازم به ذکر است که گپ تحصیلی به هیچ وجه با شرط سنی ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی یکی نیست، بگذارید با یک مثال این موضوع را برایتان توضیح دهیم:
چنانچه فردی در سن 30 سالگی در ایران فارغالتحصیل شود و در سال بعد بخواهد برای ادامه تحصیل در مقطع بالاتر و دریافت پذیرش از به عنوان مثال برترین دانشگاههای آلمان اقدام کند، بالطبع مشکل گپ تحصیلی نداشته و با ارائه مدارک تحصیلی معتبر دال بر به روز بودن اطلاعات علمی، به راحتیمیتواند برای دریافت پذیرش و ویزای تحصیلی کشورهای مختلف اقدم نماید.
اما چنانچه فردی در سن 26 سالگی فارغالتحصیل شود و بخواهد بعد از ۴ سال یعنی در سن 30 سالگی نسبت به دریافت پذیرش و ویزای تحصیلی اقدام کند، بخاطر وجود گپ تحصیلی و احیانا شرط سن با مشکلاتی چند برای دریافت پذیرش و ویزای تحصیلی روبرو خواهد شد و مطمئنا در صورت نداشتن تجربه و استفاده از مشاوره با دربسته و عدم موفقیت در مهاجرت تحصیلی روبرو خواهد شد.
چگونه تاثیر گپ تحصیلی را کم کنیم؟
برای کاهش تاثیر منفی گپ تحصیلی میتوان یکسری موارد را در جهت بهبود شرایط کلی پرونده تحصیلی و روند اخذ پذیرش و دریافت ویزای تحصیلی انجام داد که در ادامه به آن میپردازیم:
-
ارائه رزومه تحصیلی، کاری و پروژههای تحقیقاتی معتبر
-
ارائه انگیزهنامه مختصر و مفید با ذکر هدف از تحصیل، برنامه تحصیلی، دلیل انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر و دلایل بازگشت به کشور پس از اتمام تحصیل و مواردی از این قبیل برای اقناع آفیسر پرونده
-
نمرات بالا و ممتاز تحصیلی و معدل مدرک تحصیلی پیشین
-
ارائه مدرک زبان آیلتس و تافل با حداقل نمره ۶- ۶٫۵
-
توصیهنامه معتبر اساتید مرتبط با رشته تحصیلی
-
ارائه سوابق تدریس مرتبط با رشته تحصیلی
-
ارائه سوابق کاری مرتبط (حداقل 2 سال) و پروپوزال تحقیقاتی
-
ارائه و توضیح دلایل حقیقی و قابل استناد و البته قانعکننده به آفیسر پرونده برای گپ تحصیلی
-
شرکت در همایشها و کنفرانسهای معتبر و مربوط به رشته تحصیلی
-
ارائه مدارک تمکن مالی مناسب برای پوشش هزینههای زندگی و تحصیل
-
نمرات خوب آزمونهای بینالمللی نظیر GMAT و یا GRE
-
ارائه Research Plan ( تحقیقات منسجم) برای انتخاب رشته تحصیلات تکمیلی